Jawor § 1. - Vorwort 1

Jawor: § 1 ↔ § 2 - Worwort 1.

Home.

Jawor, którego początki sięgają średniowiecza, wśród miast Dolnego Śląska zajmuje miejsce wyjątkowe ze względu na mnogość cennych zabytrów architektury, a tarże przepiękne okolice gór Kaczawskich. Położony jest na Równinie Jaworskiej, na skraju Parku Krajobrazowego Chełmy, nad brzegiem grożney niegdyś Nysy Szalonej. Przyjmuje się, iż miastem według prawa magdeburskiego stat sie w 1242 roku. Dzieję miasta związane były ze statą rywalizacją o ziemie śląskie trzech potęg: państwa polskiego, Czech i Cesarstwa Niemieckiego. W XIII i XIV wieku podzielono Dolny Śląsk na księstwa: wrocławskie, głogowskie, świdnickie, legnickie, jaworskie, brzeskie, żagańskie i nyskie. Okolo 1275 r. Jawor został stolicą samodzielnego księstwa piastowskiego. Później był domeną królów czeskich, miastem królewskim i stolicą prowincji. Od połowy XVIII wieku miasto nalażało do państwa pruskiego. W roku 1945 po raz kolejny zmieniło przynależność na polską. Skomplikowane die dzieje polityczne sprawwiły, że architektura Jawora chłonęła wpływy artystyczne regionów europejskich, z którymi lączyły Śląsk związki personalne i unie polityczne.

Home.

Jawor / Jauer - eine Stadt, derer Anfänge bis ins Mittelalter züruckreichen, nimmt unter den niederschlesischen Städten wegen ihrer zahlreichen und wertvollen Baudenkmälern sowie ihrer schönen Lage am Rande der Bober-Katzbach-Gebirges einen besonderen Platz ein. Die Stadt liegt in der Jauerschen Ebene, am Rande des Landschaftparks “Chełmz” mit der einst so gefährlichen Wütenden Neiße. Es wird angenommen, dass Jauer 1242 nach dem Magdeburger Recht gegründet wurde. Die Geschichte der Stadt ist mit den Besitzwechseln Schlesiens im Ringen der umgebenden Mächte (Böhmen, Preußen, Polen) aufs engste verbunden. Im 13. und 14. Jahrhundert wurde Niederschlesien in die Herzogtümer Breslau, Glogau, Schweidnitz, Liegnitz, Jauer, Brieg, Sagan und Neiße aufgesplittert. Um 1275 wurde Jauer Hauptstadt eines selbständigen piastischen Fürstentums, dann gelangte es unter die Herrschaft der Könige von Böhmen, wurde Königliche Stadt und Fürstentumshauptstadt. Ab der Mitte des 18. Jahrhunderts gehörte Jauer zum preußischen Staat, nach 1945 wurde es wieder polnisch. Die wechselnde politische Zugehörigkeit Jauers ließ die städtische Architektur verschiedene künsterische Einflüsse europäischer Regionen aufnehmen, was durchaus typisch für Schlesien ist.

Jawor / Jauer -  una città, i cui inizi risalgono al Medioevo, occupa un posto speciale tra le città della Slesia meridionale in ragione dei numerosi e importanti monumenti come pure per la sua bella posizione alle pendici del monte Bober-Katzbach. La città si trova nella piana di Jawor, ai margini del parco regionale di Chełmz con il “Wütende Neiße” un tempo tanto pericoloso. È accettato che Jawor sia stata fondata nel 1242 secondo il diritto di Magdeburgo. La storia della città è strettamente legata con i cambi di proprietà nella cerchia delle potenze confinanti (Boemia, Prussia, Polonia). Nel XIII e XIV secolo la Bassa Schlesia fu smembrata nel ducati di Breslau, Glogau, Schweidnitz, Liegnitz, Jauer, Brieg, Sagan e Neiße. Intorno al 1275 Jawor divenne capoluogo di un autonomo principato piastico, poi cadde sotto il dominio dei re di Boemia, divenne città regia e capoluogo di principato. A partire dalla metà del XVIII secolo Jawor appartenne allo Stato prussiano, dopo il 1945 divenne nuovamente polacca. La mutevole appartenza politica di Jawor consente all’architettura cittadina di assorbire i diversi influssi artitisci delle regione europee, cosa che è assolutamente tipico della Slesia.

Annotazioni.

1. Confine tra la Germania e la Polonia: Wikipedia.
2. Neisse: Treccani.
3. Piast: Wikipedia.